Zwykle bywało tak, że człowiek kopał dziury w górze, aby wyjąć na powierzchnię jej zawartość. Były to rudy metali, węgiel, materiały budowlane czasami drogocenne kamienie. Jest jednak w Polsce góra, z której nie brano, lecz do której wkładano. Góra Piwniczna w Pierzchnicy.
Pierzchnica już w XIV w. była miastem królewskim. Po powstaniu styczniowym utraciła prawa miejskie, aby wolą mieszkańców odzyskać je w 2019 r. Układ przestrzenny miejscowości został wpisany do rejestru zabytków. Najciekawsze są jednak piwnice znajdujące się w niewielkim wzgórzu, mieszczącym się na skraju Pierzchnicy.
Góra Piwniczna w Pierzchnicy.
Skąd wziął się pomysł, aby w jednym miejscu powstało kilkadziesiąt piwnic? Mieszkańcy miejscowości zostali zmuszeni do tego przez wysoki stan wód gruntowych, który uniemożliwił im budowanie ziemianek na własnych podwórkach. Położone wyżej wzgórze nadawało się do tego celu idealnie.
Nie wiadomo, kiedy powstały pierwsze piwnice. Najstarszym dokumentem, na którym widnieją murowane ziemianki jest Mapa Galicji Zachodniej, powstała w latach 1801-1804. Wzgórze należało do wspólnoty miejskiej, później wiejskiej. Każdy mógł na niej wybudować swoją piwnicę. Powstawały one do początków XX w.
Były to pomieszczenia magazynowe służące gospodarzom do przechowywania ziemniaków i warzyw. Być może składowano w nich alkohol, ponieważ w XIX wieku mieszkańcy Pierzchnicy uzyskali prawo wytwarzania miodów pitnych.
Obniżenie się poziomu wód gruntowych oraz nowe technologie w budownictwie spowodowały, że nowo powstające domy w Pierzchnicy były już podpiwniczone. W II połowie XX w. zaprzestano użytkowania ziemianek na wzgórzu. Starsi mieszkańcy miejscowości potrafią wskazać, do kogo należała konkretna piwnica.
Góra Piwniczna w Pierzchnicy.
Piwnice zbudowane są na planie prostokąta o wymiarach: dłuższy bok 2,5-4 m, krótszy 2,5-3 m. Piwnice nie miały typowych drzwi, jedynie wąskie okienko, przez które należało wsunąć się do ziemianki. Na ścianie, pod okienkiem znajdowały się wystające kamienie, które zastępowały schodki.
Ściany i sklepienie zrobione były z kamienia. Okienka posiadały zamknięcia w formie okiennic, niektóre dodatkowo miały kraty. Oprócz tego ziemianki posiadały otwory wentylacyjne, a czasami otwory zsypowe.
Obecnie można doliczyć się około 90-ciu piwnic. Część z nich jest zawalonych, lecz część znajduje się w całkiem dobrym stanie. Szacuje się, że maksymalnie mogło być w obrębie góry około 200 takich piwnic.
Góra Piwniczna w Pierzchnicy.
Góra Piwniczna w Pierzchnicy jest raczej ciekawostką niż super atrakcją turystyczną. Jednak będąc w okolicy warto tu zajrzeć. Obecnie ziemianki są ogólnie dostępne. W 2015 r. ze środków unijnych został postawiony kamienny murek oraz tablica informacyjna. Planowane jest odrestaurowanie 3 piwnic i udostępnienie ich dla zwiedzających.
Na wzgórzu znajduje się słup, od którego promieniście rozchodzą się przewody. Jest to element, który szpeci zabytkowy kompleks i obniża walory estetyczne zdjęć. Warto, aby lokalne władze pomyślały o innym rozwiązaniu.
Stawowa, 26-015 Pierzchnica, Poland
Nie wiedziałam, że takie miejsce istnieje. Chętnie przyjrzę mu się na żywo.
Bardzo ciekawe i fajne miejsce . Chętnie i my się tam wybierzemy.
Znalazłam się tu z przypadku, a już wiem, gdzie całkiem świadomie znajdę się przy najbliższej okazji:)
Nie miałam pojęcia o takim miejscu, a podróżuję, szukam, uczę się. Fajnie, że pokazujecie takie miejsca, które nie są „oklepane” i „oczywiste”!
Ciekawe miejsce, o którego istnieniu nie wiedzialam. Wszystkie wyglądają intrygująco.
Z przyjemnością odwiedzę to miejsce, jestem bardzo ciekawa tej atrakcji.