Muzeum Gazowni Warszawskiej świetnie wpisuje się w przestrzeń industrialnej Woli. Czerwień cegieł przemysłowych budynków od dawna pobudzała moją wyobraźnie. W październiku 2022 roku, po rewitalizacji otworzyły się drzwi jednego obiektu. Mieści się w nim muzeum, które pokazuje i opowiada o Wolskiej Gazowni. Pozostałe budynki kompleksu należące do PGNiG pozostają niedostępne dla zwiedzających.
Mroki nocy XIX w. Europy rozświetlają lampy gazowe, zasilane z licznie powstających gazowni. Jednak nie w Warszawie. Tutaj car mocną ręką trzyma Polaków w ciemnościach. Dopiero w 1856 roku Warszawa podpisuje kontrakt z Niemieckim Kontynentalnym Towarzystwem Gazowym z Dessau, które urządza gazownię przy ulicy Ludnej. Gaz zaczyna płynąć do ulicznych latarni i do domów mieszkańców.
W 1888 roku na Woli powstaje druga gazownia, połączona z zakładem przy ul. Ludnej gazociągiem. Budynki Gazowni Wolskiej stoją do dziś i zachwycają swoją architekturą. Gdy były budowane miały być nie tylko funkcjonalne, ale też piękne.
Muzeum Gazowni Warszawskiej – trochę historii gazowni.
Po I wojnie światowej, gdy Warszawa zostaje stolicą niepodległej Polski, Gazownia na Woli nadal funkcjonuje. Po 4 latach przechodzi na własność państwa. Zakład szybko się rozwija i jest intensywnie modernizowany.
We wrześniu 1939 roku gazownia zostaje zbombardowana. Po wkroczeniu do Warszawy, Niemcy przejmują gazownię i robią z niej niemiecki zakład strategiczny. sintomasdelsida.org W czasie Powstania Warszawskiego gazownia staje się miejscem schronienia dla okolicznych mieszkańców uciekających przed rzezią Woli.
Działania wojenne odcisnęły swoje piętno na zakładzie. Po odzyskaniu niepodległości przez kilka lat trwają naprawy. W latach 50-tych i 60-tych gazownia dostarcza surowca stolicy i sprawia, że gaz jest powszechnie dostępny.
Muzeum Gazowni Warszawskiej – autentyczne, unikatowe wyposażenie gazowni.
W muzeum znajdują się autentyczne urządzenia, które przez dziesięciolecia były częścią skomplikowanego systemu pozyskiwania gazu z węgla. BO W GAZOWNI WOLSKIEJ GAZ UZYSKIWANO Z WĘGLA. Dopiero po II wojnie św. do stolicy dociera również gaz ziemny.
Niektóre z urządzeń są pięknie zdobione i stanowią industrialne dzieła sztuki np. olbrzymi licznik gazu.
Muzeum Gazowni Warszawskiej – zwiedzanie z przewodnikiem lub interaktywne.
Muzeum przewiduje zwiedzanie z przewodnikiem – i ciągle jest to moja ulubiona forma zwiedzania, lub samodzielne. W obiekcie znajduje się wiele interaktywnych modeli, które przedstawiają proces wytwarzania gazu z węgla. Można też zapoznać się z historią osób, które były zatrudnione w zakładzie.
Na piętrze zgromadzono eksponaty, które wykorzystywały gaz. Podziwiamy fryzjerską lokówkę do włosów zwaną paradormirmejor.org potocznie karbówką lub żelazko. Oglądamy gazomierz miechowy systemu Kromschröder – znany jako automat na żetony. Dopiero po wrzuceniu monety otwierał się mechanizm pozwalający na przepływ gazu. Jest lodówka oraz liczne piecyki i kuchenki.
Jest też interaktywna mapa Warszawy, pokazująca obszary, do których doprowadzany był gaz w poszczególnych okresach.
Muzeum prowadzi warsztaty dla dzieci. Są one bezpłatne dla przedszkoli i szkół publicznych. Bezpłatne są również dla rodzica z dziećmi.
Tutaj znajdziecie harmonogram dostępnych warsztatów:
Więcej informacji na temat muzeum, w tym godziny otwarcia i ceny biletów tutaj.
Tuż obok muzeum znajdują się wielkie, ceglane rotundy, które były niegdyś zbiornikami na gaz. W tej chwili znajdują się w rękach prywatnych.
Warszawa, marzec 2023
Tekst i zdjęcia Ewa Siwiecka
Pozostałe wpisy, które mogą Cię zainteresować:
Wolskie Rotundy i wystawa Danuty Karsten „Stałość w ulotności”
Muzeum Norblina w Warszawie
Muzeum Polskiej Wódki w Warszawie. Nie wstydźmy się naszej tradycji.
Wilanów – Królewski Ogród Światła czy ogród miłości?
Stacja Muzeum – wsiadam!