Rafał Dąbrowiecki pokochał Warszawę tak bardzo, że postanowił zarażać tą miłością innych. Jego Warszawa ma wiele twarzy, często nieznanych, nielubianych a tak niezwykłych. Przyciąga do siebie tysiące ludzi, którzy wraz z nim przemierzają uliczki stolicy, zagadają na podwórka i szukają minionych dni, cząsteczek dawnych historii. Nie jest więc dziwne, że tytuł „warszawiaka roku 2018” przypadł właśnie jemu.

Rafał Dąbrowiecki jest warszawskim przewodnikiem, prowadzi cykliczne spacery otwarte, o których możecie poczytać na stronie: Butem Po Wawie. Opowie Wam o sobie, o tym co lubi i dokąd ucieka z Warszawy.

Chciałam pogratulować tytułu „warszawiaka roku 2018”.

Dziękuję. Udało się go zdobyć dzięki spacerowiczom oraz osobom, które zwiedzają stolicę zabytkowym ogórkiem, to ich zasługa. To są działania, w które najbardziej się angażuję poza typowymi zleceniami dla szkół lub firm.

Skąd pomysł, aby w dzisiejszym, komercyjnym świecie  organizować spacery bezpłatnie, bez zapisów, na spontanie?

Powiem szczerze, że pomysł był podpatrzony, bo nie ja pierwszy zacząłem robić tego typu spacery. Na kilku takich spacerach byłem. Jedne mi się podobały, inne mniej. Stwierdziłem, że mógłbym to zrobić trochę inaczej, po mojemu. Zastanawiałem się czy to się uda i okazało się, że tak – udało się. Do spaceru trzeba się przygotować, przejrzeć źródła, zapamiętać anegdoty.

Długo prowadzisz spacery?

Zacząłem prowadzić spacery w 2014 roku. Rok wcześniej zapisałem się na kurs przewodnicki. Gdy jeszcze pracowałem w korporacji, miałem przyjaciela, z którym rozmawiałem na tematy przedwojennej Warszawy, wymienialiśmy się  informacjami. To on namówił mnie na zdobycie licencji. W pierwszym momencie pomyślałem sobie, że  ta praca nie jest dla mnie, zupełnie do mnie nie przemawiała. Ale postanowiłem się zapisać, głównie żeby dowiedzieć się czegoś ciekawego. Jak się zapisałem to wpadłem jak śliwka w kompot. Okazało się, że sporo rzeczy już wiem, co połechtało moje ego. Udało się skończyć kurs i pozdawać egzaminy. Wcześniej prowadziłem bloga z ciekawostkami o Warszawie, robiłem bardzo dużo zdjęć..

Czy to była strona Butem Po Wawie?

Tak, to już była strona Butem Po Wawie.  Pisałem na niej pierwsze artykuły, później na FB miałem stronę Butem Po Wawie.  Po zdaniu egzaminów postanowiłem spróbować zorganizować pierwszy spacer. Zapytałem na FB, czy czytelnicy chcieliby przejść się po stolicy? Ludzie odpowiedzieli, że tak. Na pierwszy spacer w styczniu 2014 roku przyszło trochę osób, 90% to znajomi, którzy nie chcieli, żeby było mi przykro. Troszkę się zraziłem po tym pierwszym spacerze, bo było zimno i miałem wrażenie, że gnębię przybyłych ludzi. Musiałem dojrzeć do tego, aby stwierdzić, że ci ludzie chcą ze mną być, że ja ich do niczego nie zmuszam. Drugi spacer po Pradze był już sukcesem, bo przyszło dużo ludzi, była pogoda, świeciło słoneczko. Stwierdziłem, że to jest jednak fajne i tak to rozkręciłem.

Jeśli zdobyłeś sympatię ludzi, musisz być osobą, która lubi innych, bo takie uczucia zawsze się odwzajemniają. Czy ma to wpływ na to, że odnajdujesz się w roli przewodnika?

To jest najważniejsze w zawodzie przewodnika. Czasami, na szczęście bardzo rzadko, spotyka się przewodników, którzy sprawiają wrażenie, że nienawidzą ludzi, gardzą innymi i zastanawiam się wówczas po co wybrali taki zawód? To jest podstawa, żeby lubić ludzi, żeby nawiązywać z nimi relacje, inaczej się nie da. Ja nigdy nie miałem  z tym problemu.

Mam wrażenie, że jeśli wyjeżdżamy turystycznie do innego miasta, to staramy się go dobrze poznać, obejrzeć zabytki, pójść do muzeum. Jednak miasto w którym mieszkamy, w tym przypadku Warszawę traktujemy trochę po macoszemu. Swoimi spacerami udowadniasz, że nie do końca tak jest. Bo rozumiem, że na spacery przychodzą głównie warszawiacy?

Rzeczywiście tak jest i widzę na moich spacerach, że „najgorszy spacerowicz” to jest ten, który całe życie mieszka w Warszawie i myśli, że wszystko o Warszawie wie.  Wielu moich spacerowiczów to osoby przyjezdne, które przyjechały do Warszawy, zachwyciły się tym miastem  i bardzo chętnie biorą udział w zwiedzaniu. Oni maja taki naturalny pociąg do wiedzy.  Często są to ludzie, którzy mieszkają w Warszawie od roku, od dwóch lub dziesięciu lat. Warszawiacy opakowują się w skorupkę i nie do końca potrafią się stolicą zachwycić. Szukają innych ciekawych miejsc za granicą, a taką perełkę maja pod swoim nosem. Na szczęście zdarza się to coraz rzadziej. Na moich spacerach są i osoby starsze, i młode, i przyjezdni, i miejscowi – misz masz totalny.

Rafał Dąbrowiecki rekomenduje.

Które miejsca lub zabytki w Warszawie są wg. Ciebie szczególnie ciekawe a mało znane?

To najgorsze pytanie. Ciężko wskazać jedno takie miejsce. Dla mnie zawsze ciekawym miejscem była Praga, dlatego, że jestem z lewego brzegu, więc Pragę poznałem stosunkowo późno.  Zachwyciłem się jej autentycznością, prawdziwą tkanką, relacjami sąsiedzkimi. Choć Praga ostatnio mocno się zmienia, powstaje cała masa nowych inwestycji budowlanych. Zmienia się struktura społeczna tej dzielnicy. Strasznie lubię Nową Pragę, ulice Stalowa, Środkowa, Szwedzka. Kręci się tam wiele filmów, bo jest autentycznie, bo jest to fragment niezniszczonej w czasie wojny Warszawy. Jeśli warszawiacy mówią o Pradze, to mają w głowie Targową i Ząbkowską, Bazar Różyckiego czy Konesera. A na Nową Pragę nikt się nie zapuszcza. Pewnie się to zmieni z chwilą oddania do użytku metra i gdy powstanie Bohema. Powstaną nowe knajpki i dzielnica odżyje.

Na lewym brzegu fantastycznym, mało znanym miejscem jest Jazdów, domki fińskie, które dostaliśmy od Rosjan w prezencie, kiedy Warszawa odbudowywała się ze zgliszczy wojennych. Ulica Profesorska jest cudowna, jest to jedno z piękniejszych miejsc w Warszawie, na tyłach domków fińskich.  Wokół uliczki, która schodkami schodzi ze skarpy, porozrzucane są domy przedwojennych profesorów Politechniki Warszawskiej.  Miejsce, gdzie czuć klimat przedwojennej Warszawy, piękne, urokliwe, pełne zieleni.

Czy jest w Warszawie lub w jej pobliżu miejsce, do którego uciekasz, aby odpocząć i odstresować się?

Na pewno są to miejsca znajdujące się blisko mojego miejsca zamieszkani, czyli Łazienki Królewskie w częściach mniej uczęszczanych np. w okolicach Świątyni Egipskiej. Lubię Park Arkadia lub Park Sielecki. Czasami pojawiam się w okolicach tzw. Szpiegowa, gdzie są opuszczone bloki pracowników ambasady radzieckiej, miejsce z ciekawą historią.

Lubię uciec poza Warszawę. Jak tylko mam czas, zaszywam się na działce rodziców. Uwielbiam okres, kiedy są grzyby, bo bardzo lubię je zbierać. Takie emeryckie zamiłowanie. Problemem jest tylko to, że grzyby są w pełni sezonu turystycznego i rzadko mi się zdarza mieć chwile przerwy w pracy.

W swoich podróżach po Polsce i świecie starasz się za każdym razem odwiedzać nowe miejsca, czy są takie, do których lubisz powracać?

Lubię zwiedzać i poznawać nowe rzeczy. Cała zabawa przewodnicka wzięła się stąd, że zacząłem na własną rękę odkrywać Warszawę. Było masę miejsc, których nie znałem. Polecam to tym warszawiakom, którym wydaje się, że wszystko o stolicy wiedzą, poszukać miejsc, gdzie nigdy nie byli. Dla mnie Praga była takim dziewiczym rejonem. Jeździłem tylko na Stadion Dziesięciolecia lub Bazar Różyckiego, ale nie znałem Szmulowizny czy Nowej Pragi. Zwiedzając te miejsca czułem się jakbym wyjechał na wakacje. Na Pradze wolniej płynie czas, lewy brzeg jest zupełnie inny. Ale lubię także melodie, które słyszałem. Na spacerach miejskich te same miejsca oglądam regularnie i nie mam z tym żadnego problemu. Każda wycieczka jest inna, bo są inni ludzie, inne reakcje.

Wakacje to dla Ciebie pełnia sezonu. Są jakieś plany na własny urlop, czy czekasz z wyjazdem do jesieni?

Nie mam żadnego zaplanowanego wyjazdu. Jeśli chodzi o lato to jest to szczyt sezonu i moje wyjazdy są spontaniczne. Jeśli się zwolni jakiś termin to jest ucieczka, żeby odpocząć np. na działkę. Potrafię wyskoczyć tam na jeden dzień, żeby się zrelaksować i odpocząć w zieleni.

W tym roku byłem nad morzem na przełomie czerwca i lipca, bo wtedy było nieco luźniej. Wziąłem sobie tydzień wolnego, żeby odpocząć po sezonie wiosennym, w którym odbyło się bardzo dużo wycieczek .

Okres zimowy jest czasem, kiedy mogę wyjechać. Ostatnio byłem w Wenecji.  Jeszcze przed karnawałem, ale ludzi było sporo. Udało się załatwić nocleg w samym sercu historycznej Wenecji. Byłem tydzień i stwierdzam, że rewelacyjne są nocne spacery, gdy większość turystów opuści miasto.  Zgubić się w Wenecji nocą, to jest coś pięknego. Wenecjan rodowitych w tym mieście prawie nie ma, więc nie doświadczymy Wenecji sprzed 50 lat. Ale miasto broni się swoim wyglądem, kanałami, architekturą i klimatem.

Można znaleźć w Wenecji wątki warszawskie. Jest słynny pomnik kondotiera weneckiego Bartolomeo Colleoni. Kopia pomnika stoi w Warszawie na dziedzińcu  Akademii Sztuk Pięknych. A tak naprawdę, jest to kopia, kopi ze Szczecina.

Słyszę, że jeździsz przygotowany do podróży. 

To akurat wiedziałem. Podczas wycieczki przypadkowo natknąłem się na pomnik i przypomniałem sobie historię polskich kopi.

Bardzo dziękuję Ci rozmowę i do zobaczenia na kolejnym spacerze po Warszawie.

Warszawa, sierpień 2019.

Rozmowę prowadziła Ewa Siwiecka.

Zdjęcia: Ewa Siwiecka.