Nawet najpiękniejsze budowle są tylko zbiorem kamieni i cegieł, jeśli nie ma w nich ludzi. Podobnie jest z Pałacem Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim. To pracownicy i zwiedzający sprawiają, że miejsce te ożywa. Są jednak dni wyjątkowe, w których historia staje się rzeczywistością. Tak było podczas Gotyckiego Pleneru Fotograficznego. Zobaczmy pałac przez pryzmat pięknych modelek i intrygujących modeli.
Wśród niezliczonych pałaców, zamków i dworków na Dolnym Śląsku miejsce szczególne zajmuje pałac w Kamieńcu Ząbkowickim. Położony na skalistym wzgórzu, widoczny z daleka, góruje nad okolicą. Jednak dopiero w środku jego piękno zapiera dech w piersiach. Unikatowe są wewnętrzne dziedzińce, na których można spacerować, pogłębiać wiedzę lub romansować.
Pałac Marianny Orańskiej – krótka historia
Marianna Orańska była królewną holenderską, córką króla niderlandzkiego, a później synową króla pruskiego. Jej spolszczone nazwisko „Orańska” w oryginale brzmi Oranje-Nassau. Gdy miała dwa latka, jej matka kupiła tereny na Ziemi Kłodzkiej, będącej wtedy pod panowaniem Prus. Po śmierci matki i podziale spadku, Marianna w wieku 27 lat otrzymała dobra kamienieckie.
Zaaranżowane małżeństwo Marianny z kuzynem, Albrechtem Pruskim (von Hohenzollern) nie należało do udanych. Marianna miała w tym związku pięcioro dzieci. Jednak mąż nie dorównywał jej intelektem a w dodatku wielokrotnie zdradzał.
Marianna Orańska postanawia wybudować pałac w Kamieńcu Ząbkowickim. Na jej polecenie realizacją projektu zajął się wybitny, niemieckiego pochodzenia malarz, architekt Karol Fryderyk Schinkel. Zgodnie z dyspozycjami księżnej miał on czerpać inspiracje przy projektowaniu pałacu ze szkockiej siedziby hrabiego Ripona oraz krzyżackiej twierdzy w Malborku. Główny architekt nie nadzorował osobiście postępów prac, gdyż nie pozwalały mu na to względy zdrowotne. W jego zastępstwie na placu budowy pracował świeży absolwent Akademii Budownictwa Ferdynand Martius, który osiedlił się na tych terenach. Z czasem księżna Marianna obdarzyła go ogromnym zaufaniem, pozwalając mu na samodzielne podejmowanie decyzji mających wpływ na ostateczną formę pałacowego wystroju.
Po pokonaniu licznych trudności związanych z rozpoczęciem prac w 1838 roku uroczyście położono kamień węgielny pod budowę.
Pałac Marianny Orańskiej – przerwane prace budowlane na skutek romansu.
W 1844 roku Marianna postanowiła opuścić niewiernego męża i związała się ze swym holenderskim sekretarzem, Johannesem van Rossumem. Wywołała tym samym skandal na pruskim i haskim dworze. Brat Marianny, zasiadający na tronie niderlandzkim i jej szwagier na tronie pruskim wydali zgodę na rozwód dopiero gdy okazało się, że Marianna jest w ciąży z Johannesem. Mariannę wygnano, zakazano widywania się z dziećmi oraz przybywania na terenie Prus dłużej niż 24 godziny. Prace budowlane w pałacu zostały wstrzymane.
Klimat romansu wpłynął na Kasię i Mateusza, którzy ulegli czarowi chwili.
Pałac Marianny Orańskiej – finalizacja dzieła.
Marianna zakupiła niewielką rezydencję w Weiswasser, na terenie należącym ówcześnie do Austrii (dziś to Bila Voda na terenie Czech). Stamtąd miała blisko, bo tylko dziesięć kilometrów, do Kamieńca. Mogła przyjeżdżać na jeden dzień na tereny pruskie i doglądać prac budowlanych. Posiadłość zapisała swojemu najstarszemu synowi, Albrechtowi, w prezencie ślubnym.
Zamek został zamieszkany w 1857 roku, a oficjalnie ukończono budowę w 1872 roku, po 33 latach. Była to jedna z najwspanialszych rezydencji neogotyckich w Europie Środkowej. Pałac miał ponad 100 większych i mniejszych pomieszczeń, kaplicę oraz dwie potężne sale. Na zewnątrz znajdowały się przepiękne ogrody, fontanny i olbrzymi taras.
Marianna Orańska – Dobra Pani.
Marianna zainicjowała szereg inwestycji w okolicy. Zleciła budowę dróg, rozwijała gospodarkę leśną, kazała zakładać stawy hodowlane pstrąga, budować piece hutnicze oraz założyła kamieniołomy marmuru. Odnowiła źródła wody mineralnej w Lądku Zdroju. Pod Śnieżnikiem założyła specjalistyczną farmę krów, nakazała budowę schroniska. Zawsze dbała o to, by przy inwestycjach zatrudniano mieszkańców tych terenów i dobrze ich wynagradzano. Zakładała szkoły dla dziewcząt, ochronki, szpitale, finansowała parafie.
Pałac Marianny Orańskiej – dalsze losy.
Po II wojnie żołnierze Armii Czerwonej zdewastowali wnętrza i rozkradli wyposażenie. Proces zniszczenia dopełnił pożar w 1946 roku. W latach 80. obiekt wydzierżawiono Włodzimierzowi Sobiechowi, który mimo wysiłków, nie podołał finansowo z odbudową. W 2012 roku pałac i przyległe grunty stały się ponownie własnością gminy, która rozpoczęła remont obiektu. Prace remontowe ciągle trwają, lecz mimo to obiekt udostępniony jest dla zwiedzających.
Więcej informacji o pałacu, godzinach zwiedzania i cennik znajdziecie tutaj.
Kamieniec Ząbkowicki, wrzesień 2023
Tekst i zdjęcia Ewa Siwiecka
.
Gotycki Plener Fotograficzny powstał dzięki Nymphetamine
Modelki i modele:
Marta Pietrzak Nymphetamine
Marta Majacz https://www.instagram.com/vespertilio_model,
Kasia Małek NutSo Model,
Lucyna Gmaj-Szklarek
Julie Esther www.instagram.com/julie.bodyart
Anna Ayo https://www.instagram.com/ayo_ntko/
Agnieszka Talik
Mateusz Lato https://instagram.com/mateusz.lato?igshid=OGQ5ZDc2ODk2ZA==
Sławomir Woźniak https://www.instagram.com/wozniak.slawomir/